Potasyum iyodür, Kl kimyasal formülle gösterilen organik bir bileşiktir. Yapısı yemeklerde tuz olarak kullanılan sodyum klorüre benzer. Doz ya da tablet şeklinde ticari şekilde satılan bir bileşiktir. Tablet olarak bir yetişkinin günde ihtiyacını olan iyotu karşılamaya yeter. Radyoaktif sızıntılarda havaya karışan radyoaktif iyoda karşı korunmak amacıyla kullanılır.
Çünkü radyoaktif iyot tiroit kanseri riskini arttırmaktadır. Radyoaktif sızıntı olmadan önce 1 tablet 130 mg potasyum iyodür tüketildiğinde, sızıntıdan sonra kan dolaşımında bulunacak radyoaktif iyodun tiroit tarafından çekilmesi engellenir. Bunun sonucunda iyot idrarla dışarıya atılır. Eğer iyot tiroit tarafından tutuluyorsa, ilerleyen zamanda tiroit bezi kanseri oluşabilir. Potasyum iyodür tiroit dışındaki organları koruyamaz. Tiroit bezinde hasar olursa, buna da yararlı olamaz. Sadece radyoaktif sızıntı öncesinde alınırsa yararı olur. Bu nedenle nükleer santrallerin yakınında yaşayan kişiler açısından yaşamsal öneme sahip bir bileşik olduğu söylenebilir. Potasyum iyodür tiroit bezinin iyotla doymasını sağladığından, radyoaktif iyotla karşılaşıp, solunumla ya da ağızdan iyodu aldıklarında tiroit doymuş halde olduğu için, sızıntıdan etkilenmiyor.
Potasyum iyodür kimler tarafından alınmalıdır?
Radyoaktif sızıntı olma ihtimali olursa bebeklerin, çocukların, 40 yaşa kadar olan erişkinlerin, hamile olanların, emziren kadınların potasyum iyodür tedavisi olması tavsiye edilir.
40 yaşından sonra fazla miktarda radyoaktif iyot mağduriyeti olmadığında, potasyum iyodür alınmasına gerek kalmaz. Çünkü bu kişilerde iyot alerjisi olasılığı oldukça yüksektir.
Potasyum iyodür dozu ne kadar olmalı?
Potasyum iyodür hem tablet şeklinde hem de sıvı şekilde olabilir. Bölünebilir olan tabletler içinde 130-65 mg potasyum iyodür olur. Sıvı olanlarda ise 1 ml 65 mg potasyum iyodür içerir. Radyoaktif iyotla karşılaşma riski olan kişilerin, iyotla karşılaşan kişilerin 130 mg doz alması gerekir.
3-18 yaş aralığında çocuklarda doz 65 mg, erişkin kiloda olan çocuklarda yaşı önemli olmadan 130 mg doz alınmalıdır.
1 aydan 3 yaşına kadar olan çocuklarda 32 mg doz, a aydan küçük olanlarda ise 16 mg doz alınmalıdır.
Alınan tek dozla tiroit bezi 24 saat süreyle korunabilir. Gerekenden daha fazla dozda potasyum iyodür alınması koruyucu etki yaratmaz, aksine ciddi hastalıklara, ölüme bile yol açabilir.
Potasyum iyodürün sakıncalı olduğu kişiler kimlerdir?
İnsanlar paniğe kapılarak bilinçsiz şekilde potasyum iyodür almamalıdır. Neticede bu bir kimyasal üründür. Vücut için zararlı etkileri olacaktır. Özellikle tükürük bezinde iltihaplanma, alerjik reaksiyon, mide ve bağırsak sorunları, cilt döküntüleri meydana gelebilir. Guatr hastası olanlar, hashimato hastaları, Hipertiroidiii olanlarda doktor gözetiminde potasyum iyodür kullanmalıdır. Kalp ve böbrek hastaları içinde zararı olabilir. Bazı cilt hastalıklarında da potasyum iyodür risk oluşturabilir.
